Rusya'da görülen aşırı sıcaklar ve büyük kuraklık ve orman yangınları nedeniyle son 2 yılın en yüksek fiyatlarını buğdayda görüyoruz. Geçen haziran ayından bu yana görülen artış yüzde 50'den fazla. Sadece temmuz ayındaki artış yüzde 42 olarak gerçekleşti.
Financial Times’ın belirttiğine göre ise, Rusya'yı vuran kuraklık nedeniyle tahıl ürünlerinin uluslararası piyasalardaki fiyatının 1973'ten bu yana en hızlı artışı gördüğünü belirtiyor.
Rus Tarım analiz şirketi SovEkon’un açıklamalarına göre 2010/11 dönemine dair buğday üretimindeki tahminlerde yangınlar sebebiyle tahıl ekili alanların beşte birinin ciddi hasar görmesi sebebiyle düşüşe gidildi. Rus yetkilerinin yaptığı açıklamalara göre 15 Ağustos 31 Aralık tarihleri arasında ihracata yasak getirilecek. Ayrıca buz dağının altındaki asıl sorun ise Rusya’nın yaptığı açıklamalara göre buğdayda değil, genel kapsamda tahıl ürünlerinde sorunların yaşandığı. SovEcon’un projeksiyonuna göre Rus tahıl üretimi iki hafta önce 77-81 MMT ye düşürülen tahminden 70-75 MMT arasındaki tatmine indirildi. Ayrıca analistler 2010-2011 dönemi Rusya buğday ihracatı 18.2 milyon tonluk tahminden 11 milyon tona düşürüldü.
CME’de de durmuyor.
Dünyanın en büyük emtia borsası olan Chicago Mercantile Exchange’de (CME) buğdayın kile fiyatı (27.2 kilo) haziran ayından hafta başına kadar yüzde 62’lik artışla 7 doların üzerine çıktı. Bu, sözkonusu piyasada 1 ton buğdayın yaklaşık 269 dolardan işlem görmesi anlamına geliyor. Bugün itibarıyle ise CME’de buğday future fiyatları sadece bugünkü %6 ya yakın artışla 826 dolardan işlem görüyor.
Rusya üretimindeki bu düşüş tahminleri buğday ve tahvilin uluslararası alanda en saygın kuruluşlarından The International Grains Council (IGC) ‘da 2010/2011 dönemi global buğday üretimini 13milyon tonluk düşüşle 651 MMT ‘a indirdi. Bu düşüşte 2010/2011 yılında Rusya’nın payının 7.2 milyon tonluk düşüş ile 50 milyon ton üretmesinin beklenmesi önemli etkiye sahip. IGC ayrıca Kazakistan’da 5 milyon tonluk, Ukrayna’da 0.5 milyon tonluk ve geçen ayki beklentilerimiz dahilinde Kanada’da 1.5 milyon tonluk düşüş (20.5 Milyon Ton) bekleniyor. IGC’ye göre buğday üretiminde artış gösterecek nadir ülkelerden biri Amerika olacak gibi görünüyor. IGC Amerika buğday hasatından 60.0 Milyon tonluk üretim bekleniyor ki, bu beklentilerin 4 milyon tonluk artışından kaynaklanıyor. Önemli bir buğday ihracatçısı olan Amerika için artan buğday fiyatları üretimden satışta kazanılacak para artacak gibi görünüyor.
İçeride Çelişki
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydın, Türkiye’nin buğday ekim alanlarının strateji belirlenmemesi nedeni ile giderek daraldığını ve buğday ithalatına bağlı bir ülke konumuna geldiğini belirtirken, “Önümüzdeki dönemde buğday spekülatörlerinin fiyatlarını daha da artırmasını bekliyoruz” dedi. Tarım Bakanı Mehdi Eker ise buğday fiyatlarında bir artış beklemezken ZMO Başkanı Gökhan Günaydın’ı yalanlar nitelikte konuştu ve Türkiye’deki üretimin Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak düzeyde olduğunu belirtti.Mehdi Eker’in belirttiklerine göre ‘ Türkiye’nin şu anda 2.2 milyon ton buğday stoğu var. Hasat henüz devam ediyor. Yüzde 75-80 oranında tamamlandı. Dolayısıyla biz dünyayı takip ediyoruz. Kendi ihtiyacımızla ilgili bir sorunumuz yok. Kendi ihtiyacımızı tamamen karşılayacak kadar üretimimiz var. 18 milyon ihtiyacımızı gideriyor ama ihtiyacımızın çok üzerinde üretimimiz var.’ diye konuştu.
Fiyatlar için artık herhangi bir direnç seviyesi psikoloji sınır olan 1000 dolar seviyesi olarak görülüyor. Bu sıradışı fiyat artışılarını durduracak olan açıklamalar ise global anlamda IGC’nin hasat tahminlerinin gerçek fiyatlara paralel gelmesine ve hava durumunun buğday üretim artışına destek sağlayacak şekilde bol güneşli ve yağışsız olmasına bağlı olarak görülüyor. Ama kısa dönemde buğday vadeli fiyatlarının 1000 dolara kadar gelmesi muhtemel. Hatta 2 yıl önceki buğday krizinde görülen 1250 civarındaki fiyatların görülmesi ise az olsa da muhtemel gibi görünüyor.
Bir ay sonra yazacağım yazıda hangisinin gerçekleştiğini göreceğiz.
Wheat prices as of close on 2 August Monday
Chicago: $6.93 ¼ a bushel, +4.8%
Kansas: $7.00 ½ a bushel, +4.0%
London: £149.40 a tonne, +4.8%
Minneapolis: $7.13 ¼ a bushel, +3.7%
Paris: E207.75 a tonne, +6.3%
Prices for US exchanges' September lots, and November lots in London and Paris
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder